Nowa matryca ma uprościć system stawek i wyeliminować sytuacje, w których bardzo podobne do siebie towary są inaczej opodatkowane.
Wraz z wejściem w życie nowej matrycy, zmienią się symbole statystyczne stosowane do celów VAT. Zarówno do towarów, jak i do usług, nie będą miały już zastosowania symbole Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) z 2008 r. Zamiast tego stosowane będą przede wszystkim symbole CN (tzw. nomenklatury scalonej) w przypadku towarów oraz symbole PKWiU z 2015 r. w przypadku usług.
Konieczne jest np. zaktualizowanie danych księgowych i magazynowych w związku z nowymi symbolami statystycznymi i stawkami VAT, a także wprowadzenie odpowiednich zmian w zakresie ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kas rejestrujących.
Nowe stawki VAT od 1 lipca
Nowelizacja zmienia brzmienie załączników nr 3 i 10 do ustawy o VAT, które wymieniają towary i usługi opodatkowane według preferencyjnych stawek 5 proc. i 8 proc. Wyeliminowane zostaną sytuacja jak np. z pieczywem i wyrobami ciastkarskimi, które obecnie mogą być objęte stawkami 5, 8 i 23 proc. – obwiązywać będzie jedna 5-procentowa stawka. VAT na przyprawy zostanie ujednolicony na 8 proc.; obecnie stawka wynosi 23 proc w przypadku niektórych przypraw przetworzonych, zaś 5 proc. na niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma).
Inne towary, na które stawka VAT zostanie obniżona, to przykładowo:
- owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy (pistacjowe, migdały, kokosowe) – z 8 proc. na 5 proc.;
- zupy, buliony, żywność homogenizowana i dietetyczna – z 8 proc. na 5 proc.;
- produkty dla niemowląt i dzieci, tj. żywność przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci, smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe – z 8 proc. na 5 proc.
Stawki VAT wzrosną zaś przykładowo na:
- drewno opałowe – z 8 proc. na 23 proc.;
- homary i ośmiornice oraz inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne oraz przetwory z nich, kawior oraz namiastki kawioru – z 5 proc. na 23 proc.;
- lód używany do celów spożywczych i innych celów chłodniczych – z 8 proc. na 23 proc.
Ubiegłoroczna nowelizacja wprowadziła też zupełnie nową instytucję w VAT: wiążącą informację stawkową (WIS). To decyzja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w której na wniosek podatnika klasyfikowany jest towar, usługa albo świadczenie kompleksowe oraz wskazywana jest stawka VAT lub zwolnienie. Wraz z przesunięciem wejścia w życie nowej matrycy, przesunięte zostały także zasady związane z wydawaniem i stosowaniem tej instytucji: WIS wydane przed 1 lipca 2020 r. będą wiązać organy podatkowe w odniesieniu do transakcji dokonanych po 30 czerwca 2020 r.
